21/11/15

Εορτή της Κυρίας των Αγγέλων στη Χώρα της Ζακύνθου

Με πολύ συγκίνηση και χαρά μας αξίωσε ο Θεός να συλλειτουργήσουμε με τον άοκνο εφημέριο του μητροπολιτικού ναού, π. Διονύσιο Τσουκαλά στο ιστορικό παρεκκλήσιο της Κυρίας των Αγγέλων στην Πόλη της Ζακύνθου, 

εμπνεόμενοι από την ομορφιά της τέχνης, εισοδεύοντας με  λαμπάδες πνευματικές φωτοβόλες μαζί με όλο το εκκλησίασμα ως νήπια προς τα Άγια των Αγίων. 

22/10/15

Δ΄ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

  
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ


Δ΄  ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ


Κτήριο Θεολογικής Σχολής

13-15 Νοεμβρίου 2015

 Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α 

Παρασκευή, 13 Νοεμβρίου                                  
                                   
09:00 – 09:30             Έναρξη Συμποσίου.
                                    Χαιρετισμοί.

Α΄ Συνεδρία. Θέμα: Αρχιτεκτονική.
Προεδρείο: Χαράλαμπος Μπούρας, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη
09:30 – 09:45              Αργύρης  Πετρονώτης, Χρυσάνθη-Άννα Βελουδάκη, Ελένη-Όλγα Δεληγιάννη, Φώτιος Κόνδης, Χρυσοβαλάντου-Ειρήνη Καραγεώργη, Νικόλαος Ξάνθος, Δύο αδελφοί ναοί: Ο Αγιώργης της Στεμνίτσας, 1810 & ο Πρόδρομος στα Λαγκάδια, 1808.
09:45 – 10:00              Αφροδίτη Πασαλή, Τρίκλιτες θολοσκεπείς τρουλλαίες βασιλικές του ΙΘ΄ αιώνα στον νομό Τρικάλων.
10:00 – 10:15              Ιωάννης Καρυδάς, Η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική του 19ου αιώνα στην Αιτωλοακαρνανία. Η τρίκλιτη βασιλική Αγίου Αθανασίου Αμφιλοχίας.
10:15 – 10:30              Βασίλης Μεσσής, Άγιος Νικόλαος και Ζωοδόχος Πηγή Περιθωρίου Δράμας. Δύο ναοί εν τοις μεθορίοις της ελληνικής χώρας.
10:30 – 10:45              Σωτήρης Βογιατζής, Ο Μητροπολιτικός ναός της Άμφισσας και ο λεγόμενος Ελληνοβυζαντινός ρυθμός.
10:45 – 11:05              Συζήτηση.
11:05 – 11:25              Διάλειμμα.

Β΄ Συνεδρία. Θέμα: Ζωγραφική.
 Προεδρείο:  Ευθύμιος Τσιγαρίδας, Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου

11:25 – 11:40              Βιργινία Μαυρίκα, Η τοιχογραφία της «Μάχης στη Μουλβία γέφυρα» του Αλέξανδρου Δαμίρη: Μέγας Κωνσταντίνος και ιδεολογικοί συσχετισμοί τον ύστερο 19ο αιώνα.
11:40 – 11:55              Μαρίζα Τσιάπαλη, Ο εικονογραφικός τύπος των θαυμάτων σε ναούς της περιοχής Κοζάνης κατά τον 18ο και 19ο αιώνα.
11:55 – 12:10              Νικόλαος Μπονόβας, Τοιχογραφίες, φορητές εικόνες και χαλκογραφίες της Αγίας Ζώνης της Θεοτόκου στη Μονή Βατοπαιδίου, Μακεδονία και Θράκη (19ος αι.): τεκμήρια πνευματικής ακτινοβολίας της Μονής.    
12:10 – 12:25              Ιωακείμ Παπάγγελος, Κλασικίζουσες τοιχογραφίες στο Άγιον Όρος (±1912).
12:25 – 12:40          Μαρία Καγιαδάκη, Αρχειακά τεκμήρια και παρατηρήσεις για τα θρησκευτικά θέματα του Φίλιππου Μαργαρίτη και για τη διακόσμηση ενός υπό ανέγερση ναού στην Αθήνα του 19ου αιώνα.
12:40 – 12:55            Μαρία Νάνου, Ο «μεταβυζαντινός» Θεόφιλος Γ. Χατζημιχαήλ: Πρώτη προσέγγιση στο αγιογραφικό έργο του νεοέλληνα ζωγράφου.       
12:55 – 13:15              Συζήτηση.

Παρασκευή, 13 Νοεμβρίου
                              
Γ΄ Συνεδρία. Θέμα: Αρχιτεκτονική.
Προεδρείο:  Σταύρος Μαμαλούκος,  Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά
17:00 – 17:15        Ευάγγελος Παπαθανασίου - Μαρία Καζαμία-Τσέρνου, Aπό το μετζήτ (mescid) στο ναό: Η περίπτωση του ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Γ΄ Σώματος Στρατού (Θεσσαλονίκη).
17:15 – 17:30      Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά, Ο ναός του Αγίου Στεφάνου στο Σκυλίτσειο Νοσοκομείο Χίου.
17:30 – 17:45              Γεώργιος Αντωνίου, Ο ιερός ναός Αγίας Όλγας στο Νοσοκομείο Νίμιτς.
17:45 – 18:00             Γιάννης Καρατζόγλου, Η Αγία Φωτεινή της Σμύρνης και η Αγία Φωτεινή της Ν. Σμύρνης.
18:00 – 18:15              Αλέξανδρος Αντωνίου, Ο Νίκος Μητσάκης και η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική της δεκαετίας του ’30.
18:15 – 18:30              Ρίβα Λάββα, Ο Ιερός Ναός του Αποστόλου των Εθνών Παύλου στο Ελληνορθόδοξο Κέντρο στo Chambésy.
18:30 – 18:50              Συζήτηση.
18:50 – 19:10              Διάλειμμα.

Δ΄ Συνεδρία. Θέμα: Γλυπτική – Μικροτεχνία.
Προεδρείο: Δημήτρης Παυλόπουλος, Αφροδίτη Πασαλή
19:10 – 19:25              Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, Ταφικά μνημεία του Α΄ Κοιμητηρίου Αθηνών σχεδιασμένα από  Έλληνες αρχιτέκτονες.
19:25 – 19:40              Ζέττα Αντωνοπούλου - Δημήτρης Κουτσογιάννης,  Το ταφικό μνημείο του Επαμεινώνδα Δημητρίου στο Παλαιό Νεκροταφείο Θηβών,  έργο του γλύπτη Κοσμά Απέργη.
19:40 – 19:55              Ιάκωβος Ρήγος, Έργα τέχνης στο μέταλλο.                     
19:55 – 20:10              Συζήτηση.

Σάββατο, 14 Νοεμβρίου

Ε΄ Συνεδρία. Θέμα: Αρχιτεκτονική.
Προεδρείο: Σωτήρης Βογιατζής, Γιάννης Καρατζόγλου
09:00 – 09:15              Γιάννης Γιαννούτσος, Συνθετικές  προσεγγίσεις  μιας  σύγχρονης  εκκλησίας. Μια νέα σύνθεση μέσω της κατανόησης της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής παράδοσης.
09:15 – 09:30              Παρασκευή Μποζινέκη-Διδώνη, Από την ιδέα στην υλοποίηση, προβληματισμοί και διλήμματα. Το παράδειγμα της Αγίας Αθηνάς, του Τιμίου Σταυρού στη Σαντορίνη και της Παναγίας Φανερωμένης στη Βουλιαγμένη.
09:30 – 09:45              Γεώργιος Κοκολάκης, Νέος Ορθόδοξος Χριστιανικός ναός.
09:45 – 10:00              Χρυσοβαλάντης Μπασούκος, Νέο μοναστήρι στη Ζάλτσα Βοιωτίας, Σύγχρονος σχεδιασμός και διάλογος με τη μοναστηριακή παράδοση.
10:00 – 10:15              Γεώργιος Γιαννίτσαρης - Σταύρος Γυφτόπουλος, Το μάθημα της Ναοδομίας στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. 
10:15 – 10:30              Συζήτηση.
10:30 – 10:45              Διάλειμμα.

ΣΤ΄ Συνεδρία. Θέμα: Ζωγραφική.
Προεδρείο: Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος, Ιωάννης Φριλίγκος
10:45 – 11:00              Θωμάς Ζήκος, Φορητές εικόνες του Γαλατσιανού Γεωργίου Αθανασίου στις Καλύβες Πολυγύρου Χαλκιδικής.
11:00 – 11:15              Πέτρος Καψούδας, Το έργο της συνοδείας των Γαλατσιάνων ζωγράφων στη Μονή Παντοκράτορος του Αγίου Όρους.
11:15 – 11:30              Ιωάννης Βιταλιώτης, Θεωρία της Αγίας Σοφίας: Μία ιδιότυπη κωνσταντινουπολίτικη εικόνα στο Μακροτάνταλο της Άνδρου.
11:30 – 11:45              Αρχιμανδρίτης Τιμόθεος Αγγελής, Ο ζωγράφος ιερεύς Ευάγγελος Μπενάκης και το έργο του στο Λαύριο.
11:45 – 12:00               Πρωτοπρεσβύτερος  Σπυρίδων Λόντος,  Άγνωστη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής στο ναό της Ζωοδόχου Πηγής Ακαδημίας.         
 12:00 – 12:15             Γεώργιος Τσιγάρας,  Εκκλησιαστικά κειμήλια από την Ανατολική Θράκη στο Ναό του Αγίου Γεωργίου στην κυψέλη Ξάνθης.   
12:15 – 12:30                          Α. Μπεκιάρης - Αν. Τσάκαλος - Ε. Χαλκιά, Άγνωστοι ζωγράφοι φορητών εικόνων στην Ίμβρο.    
12:30 – 12:45              Μοναχός Πατάπιος Καυσοκαλυβίτης, Ο Αγιορείτης μοναχός Γεννάδιος ο Ρώσος και η Αθωνική ζωγραφική πριν την επικράτηση της λεγόμενης «Ρωσοναζαρηνής» τεχνοτροπίας.
12:45  – 13:00                         Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Πρότυπα από τα αγιογραφικά εργαστήρια των Μονών Σταυροβουνίου και Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου στην Κύπρο (τέλη 19ου-20ός αιώνας).
13:00-13:20                 Συζήτηση.

Σάββατο, 14 Νοεμβρίου

Ζ΄ Συνεδρία. Θέμα: Γλυπτική-Μικροτεχνία-Συντήρηση.
Προεδρείο:    Μαρία Καζαμία-Τσέρνου, Μαρίζα Τσιάπαλη
17:00 – 17:15              Αλέξανδρος Αναγνωστόπουλος, Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου Εμμανουήλ Παπά Σερρών.
17:15 – 17:30              Ελένη Βλαχοπούλου-Καραμπίνα, Ο Επιτάφιος της Κοκόνας του Ρολογά (1812) από τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Βελβενδού Κοζάνης.
17:30 – 17:45              Α. Καμαρά - Χρ. Καρύδης - Αλ. Κωνσταντά, Αποκαλύπτοντας την ιστορία των νεοελληνικών εκκλησιαστικών αντικειμένων: άγνωστοι τεχνίτες & δωρητές στον Ταΰγετο.
17:45 – 18:00             Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Λυκογιάννης, Ένα άγνωστο ευαγγελιοκάλυμμα του Αθανασίου Τζημούρη στη Ζάκυνθο.
18:00 – 18:15              Κωνσταντίνος Στουπάθης, Η συμβολή του συντηρητή έργων τέχνης, στην ανάδειξη της αισθητικής αξίας των φορητών εικόνων.
18:15 – 18:35              Συζήτηση.
18:35 – 18:55              Διάλειμμα.

Η΄ Συνεδρία. Θέμα: Ζωγραφική.
Προεδρείο: Ευγενία Χαλκιά, Ιωακείμ Παπάγγελος
18:55 – 19:10              Νικόλαος Γραίκος, Προτάσεις πολυτροπικής ανάγνωσης της νεότερης εκκλησιαστικής τέχνης. Το ζήτημα των πλαισίων και των πλαισιώσεων. 
19:10 – 19:25              Ιλιάνα Ζάρρα, Ζητήματα αισθητικής στην ανάλυση έργων νεοελληνικής εκκλησιαστικής ζωγραφικής.
19:25 – 19:40              Γιάννης Ρηγόπουλος, Επιβίωση και αναβίωση παλαιότερων παραδοσιακών μορφών στη νεοελληνική εκκλησιαστική τέχνη.
19:40 – 19:55              Σπυρίδων Παναγόπουλος, Η πρόσληψη της εκκλησιαστικής ζωγραφικής στον ελληνικό τύπο του 19ου αιώνα.
19:55 – 20:15              Συζήτηση.

Κυριακή, 15 Νοεμβρίου

Θ΄ Συνεδρία. Θέμα: Ζωγραφική / Αφιέρωμα στον Φώτη Κόντογλου
   Προεδρείο:  Αναστασία Λαζαρίδου, Ιωάννης Βιταλιώτης
10:30 – 10:45              Μιχάλης Ασφενταγάκης, Πενήντα έτη μετά τον θάνατο του «Κυρ-Φωτη»: Μια άγνωστη συλλογή σχεδίων αποκαλύπτεται.
10:45 – 11:00              Μαρία Βάββα, Ο Φώτης Κόντογλου και οι τοιχογραφίες του Ιερού Ναού Αγίας Βαρβάρας στον ομώνυμο δήμο.
11:00 – 11:15              Αναστασία Λαζαρίδου, Μαρτυρίες από το αρχείο Κόντογλου για τη ζωγραφική του Γεωργίου Μάρκου.
11:15– 11:30               Γιώργης Μυλωνάς, Ο Φώτης Κόντογλου στο Δημαρχείο Αθηνών και η σχέση του με τον μοντερνισμό.
11:30 – 11:50              Συζήτηση.
11:50 – 12:10              Διάλειμμα. 
     
  12.10 – 13.30.  Στρογγυλή τράπεζα: Ο Φώτης Κόντογλου άλλοτε και σήμερα: δημιουργική πρόσληψη της παράδοσης ή στείρα εμμονή;
Συμμετέχουν: Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος, Δημήτρης Παυλόπουλος, Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου, Γεώργιος Κόρδης.
Συντονιστής: Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος

Κυριακή, 15 Νοεμβρίου

ΙΑ΄ Συνεδρία. Θέμα: Ζωγραφική.
Προεδρείο: Νικόλαος Γραίκος, Γεώργιος Κόρδης
17:00 – 17:15              Αλέξανδρος Πανούσης, Νομοκανονικό φόντο Παναγίας Πατριώτισσας.  
17:15 – 17:30               Ζίνα Ζωγράφου-Καραχρήστου, Ο εκ Σαμαρίνας Καρδιτσιώτης αγιογράφος Νικόλαος Δόντας: Η «επιλογή» του Μητροπολίτη Ιεζεκιήλ για την κόσμηση των ναών της Καρδίτσας και της Μητρόπολης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων από το 1924 έως το 1940.
17:30 – 17:45              Σπύρος Μοσχονάς, Περί «πλανοδίων καλογέρων» και «κομπογιαννιτών της τέχνης»: η εξέλιξη μιας διαμάχης μέσα στο 20ό αιώνα.
17:45 – 18:00             Ελένη Σαλβαρά, Η εικονογράφηση της Πλατυτέρας στη μνημειακή ζωγραφική του Γεωργίου Ε. Παναγιωτάκη (1900-1995).
18:00 – 18:15              Jelena Ιgnjatović, Ανθιβολα του Σπύρου Παπαλουκα - μερικές παρατηρήσεις - συμβολή στην μελλοντική έρευνα.
18:15 – 18:30              Ιωάννα Aλεξανδρή, Η πρόσληψη της βυζαντινής και μεταβυζαντινής ζωγραφικής από τους καλλιτέχνες της γενιάς του ΄30. Η περίπτωση του Πολύκλειτου Ρέγκου με την ενότητα των ζωγραφικών αντίγραφων από τα μνημεία του Αγίου Όρους στο ταξίδι του το 1933-1934.
18:30 – 18:45              Νεκτάριος Μαμάης, Αισθητικές παρατηρήσεις στο εικονογραφικό έργο του Ράλλη Κοψίδη. 
18:45 – 19:05               Συζήτηση.
19:05 – 19:20               Συμπεράσματα - Λήξη του Συμποσίου.

24/6/15

Θεία Λειτουργία στο ναό του Προδρόμου στο Κάστρο Ζακύνθου

Όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια, ανήμερα της εορτής του Γενεσίου του αγ. Ιωάννου του Προδρόμου τελέστηκε σεμνοπρεπώς,




 όπως αρμόζει στο χώρο, Θεία Λειτουργία από τον Ιεροκήρυκα της Μητροπόλεως Ζακύνθου Αρχιμ. Διονύσιο Λυκογιάννη στον ερειπωμένο ομώνυμο παλαιό μητροπολιτικό ναό των Ορθοδόξων κατοίκων της πόλης του Κάστρου της Ζακύνθου. 

Ιδιαίτερα ευχαριστώ την Έφορο Αρχαιοτήτων Ζακύνθου κ. Χριστίνα Μερκούρη, τον Αρχιφύλακα κ. Ν. Κόμη, τους Διοικητές της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας κ. Γεωργούση, του Λιμενικού Σώματος κ. Κοκκάλα, του Τμήματος Ασφαλείας κ. Παπαδημητρίου και του Αστυνομικού Τμήματος κ. Γκουτζουρή 

καθώς και τους λοιπούς αξιωματικούς, υπαξιωματικούς, υπηρετούντες στο Λιμενικό, στα Σώματα Ασφαλείας του νησιού μας και όλους όσους ευλαβικά ανέβηκαν μέχρι το Κάστρο για να συμπροσευχηθούμε και να κοινωνήσουμε των Αχράντων Μυστηρίων. 




Παράλειψη θα ήταν εάν δεν απεύθυνα θερμές ευχαριστίες και στον Υπαστυνόμο κ. Παύλο Αγγελή, που όλα αυτά τα χρόνια υπηρετεί αξίως το ψαλτήρι, στηρίζοντας την προσπάθειά μας.

(φωτογραφίες: Ν. Σαρρής, Μ. Θεοδόσης, Σ. Ζαφειριάδης)